یاتاقان غلطشی، مزایا و معایب آن

یاتاقان (بیرینگ) غلتشی  Rolling bearing

   یاتاقان های غلتشی آن گروه از یاتاقانها (بیرینگ) را گویند که حرکت چرخشی محور در آنها همراه با غلتش اجزاء یاتاقان (بیرینگ) است. در این نوع بیرینگ، شفت هیچ گونه حرکت لغزشی نسبت به یاتاقان ندارد. بر خلاف یاتاقانهای لغزشی در نوع غلتشی، کلیه اجزاء یاتاقان (بیرینگ) یک واحد را تشکیل می دهند. بیرینگ های غلتشی علاوه بر انواع محوری, شعاعی و شعاعی-محوری با توجه به اجسام غلتانی که در ساختمان آنها بکار رفته است به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

1- بلبرینگ ها با عضو غلتان کروی (یاتاقان ساچمه ای).

2- رولر بیرینگها با عضو غلتان استوانه ای یا شبیه به آن.

مزایای یاتاقانهای (بیرینگ) غلتشی

1- به لحاظ حرکت غلتشی در این یاتاقانها (بیرینگ ها) ,اصطکاک کمتر و در نتیجه حرارت تولید شده کمتر می باشد.

2- در شروع حرکت، گشتاور اعمالی ناچیز است.

3- نیاز به روغنکاری در آنها کمتر و مخارج نگه داری نیز پایین تر است.

4- مراقبت و نگهداری این یاتاقانها آسان تر می باشد.

5- اگر در شرایط مناسب از آنها استفاده شود عمر طولانی تری دارند زیرا امکان افزایش لقی در آنها کم است.

6- به خاطر استاندارد بودن، تعویض آنها به راحتی میسر است.

7- نیاز به آب بندی اولیه ندارند و در مراحل اولیه کار می توان از حداکثر ظرفیت یاتاقان (بیرینگ) استفاده کرد.

معایب یاتاقان های (بیرینگ) غلتشی

1- داشتن حساسیت در مقابل ضربه.

2- تلرانس کم در محل نصب و محور و در نتیجه هزینه ساخت بالای آنها.

3- حرکت همراه با صدا.

4- محدود بودن بار و تعداد دور در آنها.

یاتاقان های هیدرولیک (Fluid Bearings)

    یاتاقان‌های هیدرولیکی، نوعی از یاتاقان‌ها هستند که بار وارده بر آن، تنها بر روی لایه نازکی از مایع یا گاز، نگه داشته می شود.

   یاتاقان‌های هیدرولیکی را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد: یاتاقان‌های هیدرولیکی دینامیک و یاتاقان‌های هیدرو استاتیک. یاتاقان‌های هیدرو استاتیک، یاتاقان‌هایی هستند که از بیرون تحت فشار قرار می‌گیرند. در این یاتاقان‌ها معمولاً از روغن، آب یا هوا به عنوان سیال استفاده می‌شود و فشار توسط پمپ انجام می‌شود. یاتاقان‌های هیدرودینامیک به سرعت بالای ژورنال (قسمتی از شفت که بر سیال متکی است) برای اعمال فشار به سیال در گوه بین سطوح، وابسته است.

   یاتاقان‌های هیدرودینامیکی معمولاً در بارهای زیاد، سرعت زیاد یا کاربردهای با دقت زیاد استفاده می‌شوند که در این حالت‌ها، بلبرینگ‌های معمولی دارای عمری کوتاه یا سروصدایی زیاد و لرزش خواهند بود. همچنین از این یاتاقان‌ها برای کاهش هزینه‌ها استفاده می‌شوند.

طرز عمل

   یاتاقان‌های هیدرودینامیک از لایه‌ای نازک از گاز یا مایع استفاده می‌کنند. دو روش اصلی برای رساندن سیال به یاتاقان وجود دارد:

   در استاتیک سیالات، یاتاقان‌های هیدرو استاتیک و بسیاری از گازها یا یاتاقان‌های هوایی، سیال از طریق اوریفیس یا ماده متخلخل، پمپ می‌شود. چنین یاتاقان‌هایی باید با مکان شافت، کنترل شوند که فشار سیال و مصرف را طبق سرعت چخش و بار شافت تنظیم می‌کند.

   در یاتاقان‌های سیال-دینامیک، چرخش یاتاقان، سیال را به سطح درونی یاتاقان می‌کشد که یک گوه روان‌ساز زیر یا پیرامون شافت ایجاد می‌کند.

   یاتاقان‌های هیدرو استاتیک به پمپ خارجی متکی هستند. توان مورد نیاز، توسط پمپ برای جبران فقدان انرژی مانند اصطکاک یاتاقان، تأمین می‌شود. آب‌بندی بهتر یاتاقان، می‌تواند مقدار نشتی و توان پمپ را کاهش دهد ولی اصطکاک ممکن است افزایش پیدا کند.

   یاتاقان‌های هیدرودینامیک به حرکت یاتاقان برای مکش سیال به داخل یاتاقان متکی هستند و ممکن است اصطکاک زیاد و عمر کوتاهی در سرعت‌های کمتر از طراحی یا در شروع و پایان داشته باشند. ممکن است از یک پمپ خارجی یا یاتاقان دومی برای جلوگیری از آسیب رسیدن با یاتاقان هیدرودینامیک هنگام شروع و خاموش شدن سیستم، استفاده شود. یاتاقان ثانویه ممکن است اصطکاکی زیاد و عمر کاری کمی داشته باشد.